Gezond en energiebewust ventileren

Gezond en energiebewust ventileren

Je leeft het beste in gezonde lucht!

De lucht die we in onze woningen en bedrijven inademen raakt op allerlei manieren vervuild. In veel ruimtes is de lucht vervuild door CO2, fijnstof, schimmels, micro-organismen en chemicaliën uit het interieur en de producten die we gebruiken.

Goed ventileren en toch energie besparen

Voldoende ventileren is dus noodzakelijk voor een gezond woon en werkklimaat. Gelukkig zijn er moderne en energiezuinige ventilatiesystemen voor bestaande en nieuwe situaties waarbij je vaak honderden Euro's per jaar kan besparen.

Welke ventilatiesystemen zijn er?

Voor vrijwel elke woning is een energiezuinig centraal ventilatiesysteem met warmteterugwinning beschikbaar. Heb je een woning zonder ventilatiesysteem, kijk dan welke het beste past bij jouw woning en woonwensen. Je kunt zelfs ventilatiesystemen combineren, bijvoorbeeld beneden een decentraal ventilatiesysteem en boven C- of D-ventilatie. Welke optie jij het beste kan kiezen hangt af van de situatie en hoe het huis is gebouwd.

Systeem A

Lucht in via ramen en kieren.
Lucht uit via kieren of afvoer (passief).

Systeem B

Lucht aanvoer via ventilator. Lucht uit via roosters in raam of muur

Systeem C

Lucht aanvoer via rooster boven de ramen. Afzuiging in keuken, toilet en badkamer

Systeem D

Lucht aanvoer in verblijfsruimtes. Afzuiging in keuken, toilet en badkamer

Of decentraal ventileren met warmteterugwinning

In woningen vanaf 1975 is het in veel gevallen mogelijk om het bestaande centrale ventilatiesysteem energiezuinig te maken door middel van warmteterugwinning. Nieuwbouwwoningen worden inmiddels altijd opgeleverd inclusief ventilatie met warmteterugwinning, bij oudere woningen is dit soms lastig te realiseren. Decentrale ventilatie met warmteterugwinning kan dan een goede oplossing zijn. En natuurlijk ook zeer geschikt voor een aanbouw of een aparte werkruimte. Lees op deze pagina meer over dit onderwerp!

Decentraal ventileren

Geen kanalen nodig

Het bouwbesluit over ventilatie

Het Bouwbesluit geeft aan hoeveel luchtverversing er ten minste moet zijn in verschillende ruimtes voor nieuwbouw en renovatie. Er is hierin beschreven waaraan voldaan moet worden om voldoende frisse lucht aan te voeren en voldoende fijnstof, chemicaliën, micro-organismen en andere vervuiling af te voeren. Hieronder de minimale eisen voor ventilatie van een woning.

Woonkamer

1 dm3 per seconde, per netto vloeroppervlak, met een minimum van 21 dm3 per seconde.

Slaapkamer

1 dm3 per seconde, per m2 netto vloeroppervlak, met een minimum van 7 dm3 per seconde.

Open keuken

1 dm3 per seconde, per m2 netto vloeroppervlak, met een minimum van 21 dm3 per seconde.

Gesloten keuken

21 dm3 per seconde (in verband met wasemkap)

Badkamer

14 dm3 per seconde.

Toilet

7 dm3 per seconde

Ventilatiesystemen combineren

Om in oudere woningen of woningen met een afwijkende bouwvorm een goed en energiezuinig centraal ventilatiesysteem aan te leggen is vaak moeilijk of niet mogelijk. Het kan dan slim zijn om ventilatiesystemen te combineren. Met welke combinatie jij het beste uit bent hangt af van de situatie en jouw wensen over ventilatie en energiebesparing.

Woonkamer en keuken decentraal, boven C-ventilatie

Ventileer de ruimtes waar je veel bent met meer personen goed en energiezuinig met een goed bemeten decentrale ventilatie-unit.
De badkamer en slaapkamers kan je wellicht zonder veel aanpassingen aan de woning ventileren via ventilatiesysteem C (via de roosters of open ramen lucht naar binnen en centrale afzuiging in badkamer en eventueel toilet). Doe dit bij voorkeur met CO2 sensor in de slaapkamers en vochtsensor in de badkamer, zo is het verlies het kleinst.
Dit is vooral een voordelige oplossing voor als je graag in een frisse kamer slaapt. Gebruik je deze kamers ook om te werken of voor studie dan ben je misschien beter uit met ventilatiesysteem D op de bovenverdieping.
Let op: een ventilatiewarmtepomp zal hier niet op werken, je kan wel de afvoerluchtgebruiken in een monoblock warmtepomp welke ook warmte uit ventilatielucht kan gebruiken.

Woonkamer en keuken decentraal, boven D-ventilatie

Ventileer de ruimtes waar je veel bent met meer personen goed en energiezuinig met een goed bemeten decentrale ventilatie-unit.
De badkamer en slaapkamers kan je wellicht zonder veel aanpassingen aan de woning ventileren via ventilatiesysteem D. Dit is energiezuinig en comfortabeler dan C-ventilatie (via de roosters of open ramen lucht naar binnen en centrale afzuiging in badkamer en eventueel toilet).

Woonkamer en keuken decentraal, boven A-ventilatie

Ventileer de ruimtes waar je veel bent met meer personen goed en energiezuinig met een goed bemeten decentrale ventilatie-unit.
De slaapkamers kan je wellicht zonder aanpassingen aan de woning ventileren via ventilatiesysteem A (ventileren via de roosters of open ramen). Ventileer de badkamer door middel van een mechanische afzuiging met vochtsensor, zo is het verlies het kleinst en blijft de badkamer warmer.
Dit is vooral een voordelige oplossing voor als je graag in een frisse kamer slaapt. Gebruik je deze kamers ook om te werken of voor studie dan ben je misschien beter uit met ventilatiesysteem D op de bovenverdieping.

Misverstanden over ventilatie

Ventileren is energieverspilling

Een groot misverstand is dat ventileren energieverspilling is omdat de binnekomende lucht telkens weer verwarmd moet worden. Ventileren is echter absoluut geen energieverspilling, niet alleen is droge en schone lucht makkelijker en sneller op te warmen, waardoor het dus ook minder energie kost, ventileren is ook ontzettend belangrijk voor de gezondheid.

Ik bespaar energie in mijn woning zonder ventilatie

Woningen van voor 1975 hebben vanaf de bouw geen mechanisch ventilatiesysteem, ventilatie ging door kieren en gaten in de woningen. Steeds meer woningen worden echter dicht-geïsoleerd en voorzien van tochtstrippen. Hierdoor vervalt de natuurlijke ventilatie en is deze woning mogelijk ongezond voor de bewoners. Bij deze woningen is het zeer belangrijk om een passend ventilatiesysteem te kiezen. Laat een adviseur langskomen en vraag naar een ventilatiesysteem met warmteterugwinning.

Ik ventileer niet, een half uur luchten is voldoende

Alleen luchten is niet voldoende!
Luchten betekent namelijk dat je ramen of deuren tijdelijk openzet, zodat vrijwel alle lucht in de ruimte wordt ververst. Zodra je de ramen en deuren echter weer sluit, neemt dit effect echter snel weer af. Aangezien we de ramen en deuren maar een klein deel van de dag openhouden, zeker in de winter, betekent dit dat er het grootste deel van de dag geen schone lucht binnenkomt.
Wat is ventileren dan?
Bij ventileren zorg je ervoor dat de lucht in huis constant, dus 24 uur per dag, wordt ververst.
Kies hierbij voor een ventilatiesysteem met warmteterugwinning en een CO2 sensor. Deze bewaakt continu de luchtkwaliteit en stuurt deze bij.

Het badkamerraam staat altijd open voor het drogen van de douche

Door in het stookseizoen het raam van de badkamer open te zetten komt er in plaats van warme lucht koude lucht naar binnen. Koude lucht neemt minder vocht op dan warme lucht en zo ontstaat er energieverlies, condens en het is bovendien niet comfortabel. Bij woningen met mechanische ventilatie is het beter om het badkamerraam dicht te houden zodat warme en drogere lucht vanuit het huis door de badkamer stroomt waardoor condens en schimmel minder kans krijgen. Bovendien bespaar je energie. Met een warmteterugwinning uit de ventilatielucht kost dit nog minder. Dus houd dat raam dus dicht na het douchen of badderen.

Droge lucht door mechanische ventilatie

Wanneer frisse buitenlucht in de woning verwarmd wordt zal de luchtvochtigheid vrijwel altijd omlaag gaan (uitzondering is de zeer droge lucht in vorstperiodes). Dit geld niet alleen voor mechanische ventilatie maar voor elke vorm van ventilatie, dus ook ventileren met de ramen open.
Heb je veel last van droge lucht, gebruik dan een actieve luchtbevochtiger.

Huisstofmijt door mechanische ventilatie

Dat een ventilatiesysteem huisstofmijt zou verspreiden is een fabel. In een afvoerkanaal van een ventilatiesysteem zou je ze wellicht kunnen vinden, maar dat ze tegen de luchtstroom je woning inkomen is zeer onwaarschijnlijk.
Bij een goed werkend ventilatiesysteem (zowel type C als type D) zal woonvocht namelijk goed worden afgevoerd. Huisstofmijt zal zich door de droge lucht niet graag vestigen. Ook de kanalen en toevoerroosters van je ventilatiesysteem zijn door de droge en koude tocht een onaangename plek voor deze diertjes.

Goede ventilatie is belangrijk

Goede ventilatie verkleint de kans op infectieziekten, astma, allergieën en luchtwegaandoeningen
Een modern ventilatiesysteem is energiezuinig en kan tot 95% warmte terugwinnen.
Een goed geventileerd huis is minder vochtig. Schimmel, huismijt en zilvervisjes hebben daardoor weinig weinig kans.
Ventileren met warmteterugwinning kan veel geld besparen.