Heb je besloten dat je overgaat op een warmtepomp? Lees dan dit artikel met praktiche informatie voor een veilige overstap. Zo verloopt je overstap naar een duurzame warmtepomp makkelijk en kom je niet voor vervelende verrassingen te staan!

Heb je een oudere woning? kijk ook eens op maatregelen per bouwperiode.

Voordat je met isoleren begint is het belangrijk om te zorgen voor voldoende ventilatie. Je maakt bij het isoleren immers ook alle kieren dicht die in oudere woningen ook voor luchtverversing zorgen. Laat dus, voordat je de woning helemaal afsluit, eerst een energiezuinig ventilatiesysteem aanbrengen. Dit voorkomt vocht en schimmel en zal zorgen voor voldoende verse lucht zonder onnodig energieverlies.
En omdat het energieverlies van de woning hierdoor lager is, zal je hiermee direct energie besparen zodat er vaak een kleinere warmtepomp nodig is voor jouw woning.

Heeft jouw huis een ventilatiesysteem zonder warmte terugwinning of is dit niet bekend? Laat dit dan door een installatiebedrijf controleren. Vaak kan het ventilatiesysteem energiezuiniger gemaakt worden maar je kan ook kiezen voor een warmtepomp die de warmte uit de ventilatielucht kan gebruiken.

Een huis is geschikt voor een all-electric warmtepomp als deze een Rc-waarde heeft van 2,5 of beter en overal  minimaal HR++ glas. Zorg hiernaast voor een goede kierdichting en laat dit bij twijfel controleren met een blowerdoortest. Kierdichten is over het algemeen niet duur maar is wel heel belangrijk voor een energiezuinige en comfortabele woning.

Ga je grondig reoveren, neem dan de nieuwbouwwaardes als uitgangspunt voor jouw isolatie.

Bij een oudere woning hebt zal de isolatie eerst voldoende moeten zijn voor een succesvolle overstap naar de warmtepomp. Als je deze stap overslaat zal je een grotere warmtepomp nodig hebben, meer energie gebruiken dan nodig en loop je de kans dat het niet voldoende warm wordt bij strenge vorst.

Bij woningen met een bouwjaar vanaf 2000 is HR++ glas meestal standaard. Als je nog geen HR++ hebt kan je bij vervangen ook kijken of HR+++ (triple glas) of Vacuümglas mogelijk is in jouw situatie. Deze glassoorten besparen nog meer energie en geven meer comfort in de woning.

Bij verwarming met een warmtepomp is de afgiftetemperatuur van het afgiftesysteem van groot belang. Omdat de efficientie van de warmtepomp voor een groot deel wordt bepaald door de afgiftetemperatuur, is het nodig om hier voldoende aandacht aan te besteden. Kosten voor verwarmen zullen anders kunnen tegenvallen en er bestaat een kans dat de woning bij strenge vorst niet goed warm gehouden kan worden. Er zijn diverse afgiftesystemen die geschikt zijn voor het gebruik met een warmtepomp zoals vloerverwarming en lage temperatuur convectoren, verwarming in de wand of via lucht kan ook worden toegepast in combinatie met een warmtepomp. Een afgiftetemperatuur van 35° C is optimaal voor een warmtepomp.

Omdat een warmtepomp op een lagere temperatuur verwarmt, zal er meer verwarmingswater door het verwarmingssysteem worden gepompt. Zorg dat het leidingwerk, de ventielen en kranen, geschikt zijn voor het vermogen dat moet worden afgegeven.
Laat dit vooraf controleren door de installateur om stromingsgeluiden of onvoldoende verwarmingscapaciteit te voorkomen.

Het is belangrijk om van tevoren goed te bepalen hoeveel warmte je precies nodig hebt. De warmtevraag, uitgedrukt in kiloWatt (kW), geeft aan hoeveel energie de warmtepomp minimaal moet kunnen leveren als het zeer koud is. Is dit vermogen te klein, dan zal je het bij strenge vorst niet goed warm kunnen krijgen, is deze te groot, dan kan de warmtepomp gaan pendelen. De gekozen warmtepomp dient ook bij strenge vorst voldoende warmte te kunnen opwekken voor:
- het op temperatuur houden van de woning
- het compenseren van het ventilatieverlies
- het compenseren van het infiltratieverlies
- het bereiden van warm tapwater
- voorzien in vermogen voor eventuele verhoging van temperatuur.

Eerst stellen we de warmtevraag van de woning vast
Er zijn drie methoden om te komen tot de vaststelling van de warmtevraag die voldoende is om de woning op temperatuur te houden:

Opwarmfactor en bereiden van warm tapwater
De zelf berekende warmtevraag (indicatie en praktijktest) is een warmtevraag die voldoende is om de woning op temperatuur te houden. Om bij vorst de woning op te warmen en voor bereiding van het warme tapwater is ook vermogen nodig.  Afhankelijk van het gebruikte ventilatiesysteem, de kierdichtheid, het aantal graden verlaging en de wenselijke snelheid van opwarmen, zal een opwarmfactor worden gekozen. Vaak kiest men 10 tot 20% overcapaciteit op de warmtevraag.

Warm tapwater
Het benodigd vermogen voor het bereiden van warm tapwater wordt bepaald door het gebruik, de gebruikte douchekop en ofdat er een douche-WTW in het systeem aanwezig is. In de meeste gevallen ligt het benodigd vermogen voor warm tapwater tussen 0,1 en 0,25 kW per persoon.

Totale vermogen dat de warmtepomp moet kunnen opwekken bij strenge vorst.
Als je het berekende vermogen, de opwarmfactor en het vermogen voor warm tapwater optelt, heb je het vermogen waar je veilig de overstap naar aardgasvrij mee kan maken.

De plaatsing van een buffervat is nodig bij een lage massa van het afgiftesysteem (bijvoorbeeld bij convectoren). De massa in de buffer voorkomt dat het verwarmingssysteem de warmte niet kwijt kan en de warmtepomp onnodig vaak uit- en aangaat. Soms is een buffer nodig om comfortverlies te voorkomen tijdens ontdooicycli. Bij een goed ingeregeld verwarmingssysteem zorgt een buffervat voor voldoende stroming en een optimale werking van het systeem. In veel gevallen zullen de stroomkosten hierdoor ook verminderen.

Al met al is het verwarmen met een warmtepomp voor de meeste woningen aanzienlijk goedkoper en duurzamer dan verwarmen met een CV-ketel. De vraag is vooral of jij en je huis er al klaar voor zijn. Ben je nog niet helemaal klaar voor de opverstap omdat je nog geen lage temeparatuur verwarming hebt of de isolatie nog beter kan, kies dan voor een all-E ready warmtepomp. dit bespaart je meer dan een hybride warmtepomp en je kan, als je huis er klaar voor is, zonder extra kosten overstappen op aardgasvrij.